Het IBB-syndroom… De oorzaak van meer leed dan welke andere aandoening dan ook. Veel persoonlijk leed en zeker ook het leed in de wereld, zou verdwijnen als deze aandoening effectief bestreden zou worden. De praktijk leert echter dat de meeste mensen die er aan lijden de symptomen koesteren, zelfs als ze zich bewust zijn van de schadelijke invloed op het en hun leven.
Het is niet alleen dat vrijwel iedereen aan dit syndroom lijdt, erger nog is dat vrijwel iedereen de symptomen ervan voor zichzelf rechtvaardigt, zo niet verheerlijkt. Er is dan ook maar een enkeling die – veelal door een onverwachte gebeurtenis – tot het besef komt dat het IBB-syndroom zeer schadelijk is. Het syndroom manifesteert zich door bij de drager de illusie te creëren dat hij of zij de regie kan voeren over wat belangrijk is in het leven. De illusie dat de drager iets kan doen, tot iets in staat is, belangrijk is. Het syndroom creëert daarmee de illusie dat iemand leeft, terwijl het er juist voor zorgt dat iemand steeds verder van het echte leven verwijderd raakt.
Doordat de besmetting doorgaans al plaats vindt in de prille jeugd en inmiddels 99,9% van de mensen geïnfecteerd is, weten we eigenlijk niet beter dan dat het ‘normaal’ is om aan dit syndroom te lijden. Doorgaans worden mensen die niet besmet zijn zelfs een beetje raar gevonden.
Het meest opvallende bij de mensen die aan IBB lijden is dat zij de successen die ze bereiken aan hun eigen kwaliteiten en inspanning toeschrijven. Aan de andere kant schrijven zij hun faalmomenten toe aan ‘schuld’ van anderen, de omstandigheden, botte pech of als ‘leergeld’. Kenmerkend daarbij is naar mate zij zichzelf meer succesvol wanen, dit het IBB-syndroom voedt, waardoor het steeds sterker wordt.
De eerste aanwijzingen dat iemand aan het IBB-syndroom lijdt, bestaan uit het ideeën of meningen hebben over ‘onjuist behandeld worden’. Dit kan al gebeuren in bijvoorbeeld een restaurant als een ober niet attent genoeg reageert, in het verkeer als iemand geen voorrang verleent of als voetganger niet uitwijkt. Deze gedachten zitten alle in de lijn van ‘je ziet toch dat ik hier ben…’ De volgende fase is dan dat iemand zich gaat voorstaan op zijn of haar vermeende bekendheid bij anderen. Van ‘zie je niet dat ik hier ben…’ muteren de gedachten zich naar ‘je weet toch wel wie ik ben…’ of nog erger, naar ‘je zou toch moeten weten wie ik ben…’
Los van de gradatie blijft de kern een verwijt aan een ander omdat er onvoldoende respect wordt betoont. Daarmee is het IBB-syndroom geworteld in de vergelijking met anderen en het zich beter voelen dan anderen. Lijden aan het IBB-syndroom (voluit: Ik Ben Belangrijk), brengt met zich mee dat veel mensen het idee dat ze belangrijker of beter zijn dan anderen, niet willen opgeven. Deze manier van vergelijken zit echter diep in onze opvoeding en is louter gebaseerd op het behalen van resultaten en de betekenis die aan die resultaten wordt gegeven. Vergelijking op basis van sport- en leerprestaties, vergelijking van verschillende ambachten tot en met de vergelijking van verschillende religies, op basis waarvan het IBB-syndroom geactiveerd wordt.
Aan de andere kant kennen we ook de narigheid, ellende en misère die het IBB-syndroom veroorzaakt heeft en nog steeds veroorzaakt. Het kwalificeren en diskwalificeren van beroepen of bezigheden: status. Mensen die zich beter wanen dan anderen op basis van het vermeende belang van hun maatschappelijke bijdrage. Bij sport valt het IBB-syndroom vooral op door het idee ‘mijn club is beter dan jouw club’ of -erger nog- mijn land is beter dan jouw land. Zo kan het verlies van een Nederlands elftal het humeur van mensen beïnvloeden die zich identificeren met het stukje grond waar ze – zonder dat ze daar ook maar iets voor gedaan hebben – geboren zijn. Nog meer zichtbaar wordt de narigheid als levensbeschouwing het IBB-syndroom in werking zet.
Zonder veel omhaal beweer ik dan ook dat alles dat we nu aanmerken als ‘ellende en narigheid in de wereld’, voorkomt uit dit IBB-syndroom. Onderdrukking, uitbuiting, toe-eigening van wat dan ook, op basis van het (waan-)idee ‘beter of belangrijker te zijn’ dan een ander.
Stel dat je bij jezelf ontdekt dat je geïnfecteerd bent, dat je regelmatig vindt dat anderen te weinig rekening met je houden, beter hadden moeten weten, meer attent hadden moeten zijn, je beter hadden moeten behandelen enzovoort. Of -als je al in een gevorderd stadium bent- waarbij je jezelf zelfs bepaalde rechten en privileges hebt toegeëigend. En stel dat er inderdaad iets, diep in je, actief is. Iets dat je ‘geweten’ zou mogen noemen. Iets dat nog weet dat het leven niet gaat om maatschappelijke verworvenheden, aanzien of macht over anderen; kun je dan nog van het IBB-syndroom af? Is er genezing mogelijk?
Ja, je kunt er weer vanaf komen. Het vraagt werk aan jezelf, maar het kan. Je moet dan weten dat het IBB-syndroom ontstaat door een verwarring tussen wie je bent wie je meent te zijn op basis van je ‘belangrijkheid in vergelijking met anderen’. Je zou dan kunnen beginnen met het besef dat ieder resultaat het gevolg is van het voorliggende proces, waardoor je het proces meer belangrijk gaat vinden dan de resultaten. Hierdoor kun je er al achter komen dat focus op en aandacht bij wat je doet, direct al meer oplevert dan de afhankelijkheid van de waardering van de resultaten. Ironisch genoeg zul je dan ook ontdekken dat die resultaten objectief beter worden, alleen zijn die voor jou minder belangrijk. Je hebt je ‘beloning’ immers al ontvangen.
“Zijn daar ook cursussen voor?” zou een vraag zijn die bij je opkomt. Gelukkig ook hier een ja, daar is een cursus voor. Je bent welkom in Vollezele
