Geen plaats in de herberg… Zomaar een kerstgedachte…

Kerstmis. Twee eeuwen lang heeft de kerk de geboorte van Jezus op 6 januari gevierd. De verplaatsing naar 25 december waardoor het samenviel met het Keltische Yule (Joel), paste in de strategie om zo meer invloed op de toenmalige bevolking te krijgen. Kennelijk is deze periode belangrijk, maar wat hebben we nu nog met kerst? Is er een diepere betekenis in het kerstverhaal? Als we het religieuze aspect even laten voor wat het is en ons ook niet afvragen of het verhaal feitelijk wel klopt. Is er dan een symbolische betekenis die eigenlijk veel belangrijker is?

Kerst is het moment in het jaar waarop de aarde even tot rust komt. Vergelijkbaar met de ademhaling van de mens is kerst het moment tussen uitgeademd zijn en het moment van de nieuwe impuls van inademing. Dit is van 21 tot 24 december. Kerstavond en het daaropvolgende kerstfeest bestond dus al ruim voor het kerstverhaal. De viering van het feit dat de Aarde een nieuwe ademhalingscyclus was gestart. En in Scandinavië hingen ze kaarsen in de bomen zodat iedereen de weg naar het feest kon vinden. Net zoals je eigen lijf even helemaal in rust is nadat je uitgeademd bent, zo zijn deze dagen bij uitstek geschikt om helemaal tot rust te komen, bij jezelf te komen en stil te vallen waardoor je openstaat voor inspiratie.

Door het tijdelijke ‘stilhangen’ van de Aarde is de invloed van de subtiele wereld groter. We komen daardoor sterker onder de invloed van de ‘wereld van alle mogelijkheden en (dus) overvloed. Je kunt dit vergelijken met het verschil tussen de Newtoniaanse natuurkunde van oorzaak en gevolg en de kwantummechanica. Bij de karakteristieken van de Aarde hoort zowel beperking als dualiteit. De Aarde, als planeet, is begrensd en al het leven op Aarde bestaat doordat alles dat leeft zich kan voeden met iets anders dat leeft of geleefd heeft. Dit impliceert de kans op schaarste of gebrek. De subtiele wereld kent deze beperking niet, hier bestaan alle mogelijkheden permanent en altijd. Dit is dan ook de wereld van overvloed, eenheid, Vrijheid en Liefde.

Omdat we hier nu eenmaal leven, is het onmogelijk om niet op deze hogere energie te reageren. We doen dat alleen niet allemaal op dezelfde manier. Zwart-wit gesteld zijn er dan twee groepen mensen:

  • Mensen die menen dat wezenlijk geluk te vinden is in het bezit van wat dan ook in de buitenwereld. Hun focus is gericht op de buitenwereld en de beïnvloeding en/of beheersing daarvan. Vrijheid betekent voor hen: vrij zijn om te doen en te laten wat je wilt, ongeacht de omstandigheden.
  • Mensen die prima kunnen meedoen met wat er vanuit de buitenwereld gevraagd wordt, en menen dat wezenlijk geluk te vinden is in de ontwikkeling van hun binnenwereld. Hun focus is gericht op hun binnenwereld en de ontwikkeling daarvan. Vrijheid betekent voor hen een innerlijke vrijheid die los staat van uiterlijke omstandigheden.

Wat mij betreft heeft geen van deze twee groepen gelijk of ongelijk en is de ene groep ook niet ‘beter’ dan de andere. Er is alleen wel een verschil in reactie op de stilte voor Kerst en op het Kerstfeest. De eerste groep heeft het relatief gemakkelijk. Omdat zij menen dat geluk alleen maar in de buitenwereld te vinden is, uit zich dit in het aanrichten van luxe eetpartijen, (veel) goede wijn, stijlvolle kleding en het vooral: het bij elkaar willen zijn. Cadeaus horen hier natuurlijk bij, en voor velen zelfs hun jaarlijks bezoek aan de kerk. De beleving van overvloed is er wel, maar wordt vertaald naar zaken in de buitenwereld.

De mensen die, in welke mate dan ook, bevroeden dat er meer is dan de wetenschap kan bewijzen, hebben het in deze tijd wat moeilijker. Ook al hebben zij geleerd om behoorlijk te functioneren in de buitenwereld, tegelijkertijd zullen ze merken dat ze juist meer behoefte hebben aan verstilling en rust. Ontsnappen aan de buitenwereld is voor hen echter veelal geen optie onder druk van familiediners, maar het gevoel dat er iets mist wordt steeds sterker. Wat zegt het kerstverhaal hierover?

Stel dat het Nieuwe Testament – net als alle religieuze werken – geen verhalenbundel is over wat er werkelijk geschiede in die dagen, maar dat het een allegorie is. Dat, als we de symbolische betekenis begrijpen, het een receptenboek blijkt te zijn voor mogelijke menselijke ontwikkeling. Wat kun je dan uit het kerstverhaal halen?

“En het geschiede dat zij daar waren, dat de dagen vervuld werden dat zij baren zoude; en zij baarde haren eerstgeborenen zoon, en wond hem in doeken, en leidde hem neder in de kribbe omdat er voor hen geene plaats was in de herberg.” Lucas 2

Josef en de hoogzwangere Maria, onderweg naar de volkstelling die ‘noodgedwongen’ in een stal moest bevallen. Wat is dan de betekenis van de herberg en van de stal? Waarom is er geen plaats voor Jozef en Maria?

Voorafgaand aan de zwangerschap is er al de onbevlekte ontvangenis. Dit verwijst naar een zwanger zijn van een geesteskind, een vrijheidsbeeld, het idee dat bevrijding (verlossing) uit de cirkel van geboorte en sterfte mogelijk is. Vrijheid is daarmee het geboorterecht van ieder mens, maar je zult er wel moeite voor moeten doen om het te realiseren.  Wel komen we er langzaam maar zeker achter dat werkelijke vrijheid nooit in de buitenwereld kan bestaan. De begrenzing van ons fysieke lichaam, al was het maar het tijdelijke aspect ervan, brengt ons maximaal zover als een leven zonder gebrek aan voedsel, onderdak en bewegingsvrijheid. Werkelijke vrijheid is een staat waarin geen enkele angst of onzekerheid meer kan zijn. Slechts liefde.

Mensen die zich meer bewust zijn van zichzelf, hebben het deze periode wat moeilijker. Hoe ‘gezellig’ het ook is en hoe rijk de dis ook is of de wijn ook vloeit, het voldoet niet echt. Het verdooft hooguit. In hen is iets ontwaakt dat vele namen heeft en hier het Christusbewustzijn wordt genoemd: een andere manier van tegen het leven aankijken, wel weten wat er in de buitenwereld gebeurt maar daar steeds minder emotioneel op reageren. Zij die beseffen dat wezenlijke vrijheid niet in de buitenwereld te vinden kan zijn, beseffen tegelijkertijd dat ze deze vrijheid in hun binnenwereld nog niet kunnen ontdekken. Voor hen is er geen plaats in de herberg.

Het ‘geene plaats in de herberg’ is dan doordat zij – alleen al door hun aanwezigheid – de andere gasten in verlegenheid kunnen brengen. In ieder mens zit immers de vonk van het Christusbewustzijn, maar mensen die zich louter richten op de buitenwereld worden daar niet graag aan herinnerd. Anderzijds is er geen plaats in de herberg omdat zij daar zelf ook liever niet zijn. Het rauwe, louter instinctief gedreven gedrag van de onbewuste mens is voor hen geen prettige energie om in te zijn. Vergelijk hier Genesis, waar de toestand van de nog onbewuste mens wordt beschreven als ‘woest en ledig’. Nee, de herberg is niet de plaats waar het idee van bevrijding vorm kan krijgen.

Het kerstverhaal staat bol van de symboliek waar we het contact wat mee zijn kwijtgeraakt. Zo staan Maria en Jozef voor de vrouwelijke en de mannelijke energie, de yin en yang waar alles uit bestaat en is Jezus, zowel de oorzaak als het gevolg – de alfa en de omega -, de verbindende energie tussen die twee.

De ster boven Bethlehem verwijst naar de Melkweg, waar de bron van de bron van het bestaan op Aarde ligt. De ster verwijst naar het volgen van de diepste intuïtie waar het innerlijk en levend weten heerst. Een intuïtie die alleen maar te vinden is als gevolg van de samenwerking tussen de drie intelligenties waar we over beschikken: de fysieke, emotionele en mentale intelligentie. Het is dan ook niet voor niets dat drie wijzen met name zijn genoemd en de producten van hun maximale inspanning als geschenk worden gegeven: goud, als resultaat van het alchemistische proces, namens het fysieke, mirre van het emotionele en wierook van het mentale ‘deel’.

De geboorte in de stal lijkt een knipoog te zijn naar de omstandigheden in de wereld. De homo sapiens heeft er inderdaad een stal van gemaakt. Het is deze stal waarin het meest wezenlijke in ons wakker wordt. Kwetsbaar, maar wel wakker. Het moet nog wel in doeken gewikkeld worden, beschermd worden tegen de buitenwereld. Het zal nog gevoed en grootgebracht moeten worden, maar het bestaat al wel.

De symboliek van de os en de ezel in de stal, zal ook geen toeval zijn. In de stal komen deze werkdieren tot rust, kunnen zij het juk even afleggen. Dat het koningskind in hun voederbak wordt gelegd, lijkt een duidelijke aanwijzing te zijn voor de mogelijkheid om de os en ezel – ons werk in de buitenwereld – te voeden met de veel fijnere energie van het Christusbewustzijn. De last van het moeten en idee van verplicht zijn, wordt dan vervangen door te doen wat ingegeven wordt. Anders gezegd: doen vanuit inspiratie. Leven is dan niet meer iets dat je overkomt, maar iets dat door je heen gebeurt. Dan is er een bewustzijn, een permanent besef deel uit te maken van een groter geheel.

Het is een weg te gaan. Aan de andere kant, als deze weg aantrekt, is er geen keuze. Hooguit een ‘nu nog niet’. Maar op enig moment ga je. Het maakt je onwelkom in de herberg. Maar ja, daar wilde je toch al liever niet zijn, niet nu…

Kerst, de vormgeving van het idee van bevrijding… De kans op het wakker worden van ‘dat’ in ieder mens dat zowel de eenheid als de diversiteit waarin die eenheid zich uitdrukt gelijktijdig ervaart. Maar het is pas de geboorte, het moet eerst nog volwassen worden en Herodes ligt op de loer…

Ik wens zowel de mensen in de herberg als de mensen die zich daar niet thuis voelen een bijzondere en geïnspireerde periode.

(Afbeelding: koninklijke verzameling, Den Haag)

 

 

Verstoorde harmonie: van frustratie naar inspiratie

Is covid-19 de zwarte zwaan die een einde maakt aan de kapitalistisch gedreven economie? Zijn de berichten overdreven? Vertrouwen we de politieke leiders nu wel, ongeacht hoeveel eerdere verkiezingsbeloften ze gebroken hebben? Zijn de maatregelen te streng of juist nog niet streng genoeg? Iedereen zal er zo een mening over hebben, maar wat je er ook van vindt, de consequenties zijn voor iedereen hetzelfde. Lege schappen, afstand houden, fysieke sociale omgang zoveel mogelijk mijden en vrijwillige quarantaine als je griepverschijnselen hebt.

Dat de wereld om ons heen in een paar weken tijd volkomen anders functioneert dan we gewend zijn, is een feit. En als feit per definitie neutraal. Ook bij dit feit geldt dan dat het enige dat wezenlijk belangrijk is, de betekenis is die je aan dit feit geeft. Wezenlijk heb je  maar twee mogelijkheden: het leidt tot frustratie of tot inspiratie.

Naast de veranderbare persoonlijke beleving, speelt ook dat iedere disharmonie streeft naar harmonie. Als er iets in de omgeving verandert, vraagt dat om aanpassing aan die nieuwe situatie. Hier speelt de wet van kuiken een rol: je krijgt een kuiken nooit meer terug in het ei. Je krijgt het ontsnapte virus ook niet meer terug in het laboratorium.

De kunst is dan om van frustratie naar inspiratie te komen. Mokken, hamsteren en rebelleren door toch onnodig naar buiten te gaan, zijn uitingen van frustratie. De omstandigheden nu vragen, eisen zelfs, een verandering van onze gewoonten. En we hebben al veel vaker ervaren dat als er iets is dat lastig te veranderen is zonder dat daar een verwachte beloning tegenover staat, dat dat onze gewoonten zijn.

Oplossing volgens het enneagram:

In het enneagram staat punt 9, boven aan de cirkel, voor harmonie. In het psychologisch model is harmonie het dominante verlangen van ‘de bemiddelaar’. Dominant in die zin dat wanneer deze bemiddelaar disharmonie ervaart dit een acute – onbewuste – stressreactie oplevert. Deze voorspelbare gedragsverandering wordt zelfverdoving genoemd. De 9 dissocieert, de bewegingen vertragen, de glimlach blijft maar de aandacht is vertrokken. De bemiddelaar is dan ook zeer goed in staat om – midden in het tumult – een boek te pakken en uiterlijk onaangedaan een uurtje te gaan zitten lezen. Alsof er niets aan de hand is.

Bij gebruik van het enneagram als procesmodel, noem ik het punt 9 het punt van fragiele harmonie. Harmonie is de staat waarin je kunt beschikken over alles dat je nodig hebt, waarbij alles ‘als vanzelf’ gaat. Op basis van het feit dat alles op een of andere manier effect heeft op elkaar, bestaat deze harmonie dan ook slechts zo lang als de omstandigheden onveranderd blijven. Zodra de omstandigheden veranderen, wordt er een aanpassing gevraagd. Het proces schuift van 9 naar 1. Dit punt 1 staat dan ook voor verlangen en perfectie: iets functioneert niet (meer) optimaal en moet dus aangepast worden. Dit is het pad van evolutie: van 9 naar 1 zoals de do naar re verschuift en via de andere noten een nieuwe do bereikt.

Waar evolutie een mogelijkheid is, is devolutie dat ook. Het proces gaat dan neerwaarts van 9 naar 8. Niet geheel toevallig is de dat de stressreactie van de 8 ‘ontkenning’ is. Net doen alsof er niets aan de hand is, thuisfeesten organiseren, met z’n allen hardlopen in het Vondelpark of naar bos en strand. Onzin allemaal, griepjes komen zo vaak voor en iedere winter sterven daar mensen aan, vooral ouderen. Drukte om niets. Ironisch genoeg zijn dit dezelfde mensen die aan het hamsteren slaan. Dat hier sprake is van een stressreactie hoeft niet meer betoog dan dat het gezonde verstand even uitgeschakeld is. Gelukkig hebben die mensen voor jaren WC-papier, wat dan wel weer handig is als ze in de shit zitten. Aan de andere kant zijn dit dan wel weer de mensen die bijdragen aan de groepsimmuniteit. (En neen, dit weegt niet op tegen het risico dat de zorg niet meer kan zorgen)

De eerder genoemde ‘zelfverdoving’ van de 9 is de andere zichtbare reactie. Karakteristiek bij de bemiddelaars is dat ze wel gevoelig zijn voor autoriteit. We blijven binnen, vermijden zoveel mogelijk fysiek sociaal contact en doen moeite om niet te hamsteren, al nemen we voor de zekerheid wel iets extra mee. Wel is hier nog veranderweerstand in die zin dat gemeend wordt dat dit wel weer over gaat en dat we binnenkort weer teruggaan naar hoe het was. Die kans is in rede en redelijkheid echter niet zo heel erg groot. De scholen zijn nu nog maar een week dicht en we zitten daarmee feitelijk nog maar aan het begin van de werkelijke verandering.

Hoewel duidelijk verschillend in reactie, blijft een stressreactie een stressreactie. Blijven hangen in 9 brengt net zo min progressie als ontkennen in 8. Om die progressie wel te veroorzaken zal het proces naar 1 moeten, het punt van waarden, overzicht, strategie en verbetering. Het punt 1 heeft letterlijk een lijntje naar de punten 7 (resultaat) en 4 (creëren). Oftewel de combinatie van ‘het ideale plaatje’ en ‘doen wat kan’. Het ideale plaatje is een toekomstbeeld en vraagt om inspiratie. Karakteristiek aan inspiratie is dat het van binnenuit komt, de geniale inval, de oplossing die ‘uit het niets komt vallen’. Vervelende bijkomstigheid van inspiratie is dat het niet op afroep beschikbaar is.

Inspiratie is nauw verbonden met een innerlijk bewustzijn. Een bewustzijn die altijd wel aanwezig is maar die we niet kunnen ervaren zolang we geïdentificeerd zijn met zintuiglijke waarnemingen, onze eigen gedachten of onze eigen emoties. En neen, inspiratie is ook niet op je telefoon of op sociale media te vinden. Om inspiratie de kans te geven je te bereiken zul je stil moeten zijn. Stil zijn door allerlei fysieke sensaties, mogelijke emotionele staten en gedachten te laten zijn voor wat ze zijn. ‘Gewoon’ toekijken, nergens in meegaan, nergens op reageren. Alles mag er zijn en alles dat je kunt waarnemen, kun je niet zijn.

Een klassieke oefening hiervoor is om 48 minuten te gaan zitten en niets te doen. Rechtop zitten zonder rugsteun is van harte aan te raden. Zet een timer en ‘just watch’ (klinkt vriendelijker dan ‘bekijk het’). Merk op dat ademhaling gebeurt, dat fysieke sensaties gebeuren, dat zintuiglijke waarneming gebeurt, dat gedachten gebeuren, dat… alles… gebeurt. Als je vermogen om toe te kijken wat toeneemt, kun je opmerken dat er ‘achter’ het toekijken een andere kwaliteit aanwezig is (geef het geen naam!), hier is de ingang naar inspiratie.

Zoals het geweest is, is het geweest. Ook dit kuiken krijgen we niet meer terug in het ei. Wat ondertussen wel opvalt is dat het milieu er wel bij vaart. De luchtvervuiling neemt sterk af, het water in Venetië is helderder geworden en het zou me niet verbazen als de CO-2 uitstoot nu zo laag is geworden dat de 100-km maatregel kan vervallen, ondertussen de wegen en het spoor repareren, weer huizen kunnen bijbouwen en de boeren weer gewoon kunnen doen waar ze goed in zijn.

Vanaf 30 maart is er tweewekelijks op maandagavond van 2000 tot 2100 een online bijeenkomst. Q & A, tips, oefeningen om de kans op inspiratie te vergroten en ‘op afstand onder elkaar zijn met gelijkgestemden’. Als je wilt deelnemen stuur dan een mail aan robdebest@mac.com

Stress verkopen

Langzaam maar zeker maakt het vakantiebruin weer plaats voor “wat wil ik dit jaar nog bereiken?” Wat rest er nog van de schone voornemens van januari en wat moet er nog gebeuren om straks – met kerst – tevreden op 2018 terug te kijken?

Reken even mee: Effectief zijn er vanaf september nog maar drie maanden tot het einde van het jaar. Voor je het weet is het begin oktober, kwartaalcijfers 3ekwartaal en effectief nog maar anderhalve maand om ‘het te halen’. De rest van de tijd gaat op aan voorbereidingen voor kerst, nabesprekingen van de vakanties en aan vergaderingen en… teambijeenkomsten over hoe belangrijk het is dat ‘we’ het dit jaar gaan halen. ‘We’? Of zijn het vooral de managers die zich daar druk over maken. Voor wie is het realiseren van wat in januari bedacht is, werkelijk belangrijk? Juist… het management. De mensen die zich straks moeten verantwoorden over wat anderen onder hun verantwoordelijkheid hebben gedaan.

Vanaf nu is de kans op najaars-stress bij managers dan ook sterk aan het toenemen. Daar is op zich niets mis mee, ware het niet dat het zeer gebruikelijk is om deze stress te verkopen of op z’n minst te delen met het team. Managers die gaan denken over ‘hoe wel’ en ‘hoe nu’ en dan al snel uitkomen op het inplannen van motivatiesessies, al dan niet extern begeleid. Managers die van alles gaan bedenken waardoor mensen feitelijk van het werk worden gehouden. Dit onverlet de goede intenties en in overeenstemming met actuele managementliteratuur. Hier schuilt dus een extra gevaar voor die managers die zich in de vakantie hebben bijgelezen in de top 10 van managementboeken.

De meest voorkomende stressreactie bij managers is dat zij die stress aan hun team ‘verkopen’. Ze gaan bedenken wat er nog moet gebeuren en wat daarvoor nodig is, ze gaan slimme plannen maken, ze zoeken naar een trucje. Wat ze ook bedenken, de kans is groot dat zij niet zelf de uitvoerders zijn van wat ze bedacht hebben. Wat ze ook bedenken, de druk om de resultaten te behalen wordt verlegd naar de mensen die dat resultaat moeten realiseren. Omdat het iets nieuws is dat moet worden toegevoegd, is de kans dan ook groot dat er een externe deskundige wordt ingeschakeld die het jaar moet helpen redden.

Bij het inschakelen van externen valt nog iets aardigs op: hoe groter het belang van de manager des te beter de reputatie – en hoger het tarief – van die deskundige. Dit draagt dan weer bij aan de verdediging “we hebben er alles aan gedaan, wat mogelijk is” ingeval de resultaten niet behaald worden en de manager zich moet verantwoorden.

Je kunt als manager van alles bedenken en van alles doen, maar er is één zeer belangrijke optie die veelal over het hoofd wordt gezien. De optie om te ‘laten’. Vaak is het juist onhandig om het team – juist in deze periode – van het eigenlijke werk te houden met goedbedoelde maar onnodige trainingen en teamsessies. Het is dan beter om ze ‘te laten’. De kunst van het laten is, zeker als je een manager bent met een sterke drive en ambitie, niet altijd eenvoudig maar wel noodzakelijk om in je repertoire te hebben.

‘Laten’ is die fase in een proces waarin de transformatie plaats vindt. Bij een bakker is dat helder: als het beslag in de oven staat, blijf je er met je vingers vanaf en bewaak je de condities waardoor het beslag in brood verandert. In die fase nog willen ‘doen’, werkt frustrerend en negatief op het resultaat. Vertaald naar andere bedrijfstakken is deze fase het moment dat de medewerkers ongestoord en onder de optimale condities kunnen doen waar ze goed in zijn.

Juist als de tijd begint te dringen, zou het mij niet verbazen dat het overgrote deel van de mensen desgevraagd zal aangeven dat zij het liefst in alle rust en vertrouwen hun werk kunnen doen. Gewoon datgene doen waar ze competent in zijn en plezier uit halen. Zonder de afleiding van ‘even een tandje erbij zetten’, in welke vermomming dan ook. Ik raad dan ook iedere manager aan om eens de vraag te stellen: “Wat zou ik voor jou moeten laten, waardoor je met meer voldoening en rust je werk kunt doen?”

Toegegeven, het kan lastig zijn om te (leren) laten. Het zit nu eenmaal niet in de lijn van ambitie en actiebereidheid die voor de meeste managers juist karakteristiek is. Weten wanneer te doen en weten wanneer te laten is waar veel managers – veelal onbewust – mee worstelen. Wanneer doen, wanneer laten? Op basis waarvan maak je die keuze? Hoe zorg je er dan voor dat je effectief omgaat met je eigen stress? Ik ontkom niet aan een vergelijking met de Olympische Spelen, waarbij ik ook veel coaches in actie heb gezien. Als manager ben je zo’n coach: je specialisten staan in het veld, zij moeten het doen. Vanaf de zijlijn zul jij je bijdrage moeten leveren: weten wanneer je wat moet zeggen en weten wanneer je juist stil moet zijn, kan het verschil maken in de uitkomst van de wedstrijd.

Weten wanneer te doen en weten wanneer te laten. Waardoor jij en je team straks – met kerst – terug kijken op succesvol 2018. Dat dan wel met een lichte verbazing dat het eigenlijk veel gemakkelijk ging dan iedereen dacht.

Even een extra zetje nodig naar ‘hoe doe je dat?’ Bel, mail of app me voor een afspraak.

Heel Amersfoort telt…

‘COUNTING’

een interactieve en persoonlijke lezing over stress  

Je kent het wel. Dat gevoel van onzekerheid, frustratie, teleurstelling, schaamte, schuld, boosheid en allerlei andere emoties. Je hoofd loopt over van gedachten. Het vreet je op en het kan zelfs ten koste gaan van je levensvreugde.

Je hebt STRESS!!!

Hoe kom je eraan? En hoe raak je het kwijt?

In anderhalf uur geeft Rob de Best antwoorden op deze vragen in de interactieve presentatie over ‘Counting’. Je mag dit natuurlijk missen, maar je mag jezelf ook eens laten meetellen. Een bijzondere bijeenkomst op een bijzondere plek met een bijzondere man. Je bent van harte welkom.

 

Datum:          Vrijdag 7 september

Locatie:               Tejaterthuis – Nieuwstraat 17, 3811 JX Amersfoort

Aanvang:             19.30 – 21.00

Vergoeding:        20,-(inclusief koffie en consumptie)

Voor reserveringen bel of ‘app’ naar 0653 266 360 of mail naar robdebest@mac.com

Rob over stress en ‘counting’

‘…Stress geen ziekte, het is een gebrek aan vaardigheden. Gelukkig kun je vaardigheden leren net als fietsen. Daar was ook geen ‘truc speciale’ voor nodig, maar oefening. Ik bied een drietal oefeningen die vrijwel iedereen in korte tijd kan leren. Het is praktisch en eenvoudig. Je hoeft er niet eerder voor op te staan, nergens naar toe en je hebt er geen attributen of speciale kleding voor nodig hebt…’

‘…Mindfulness, meditatie of cognitieve therapie werken vooral via het “mentale brein”. Yoga, chi neng en bewust wandelen werken met name via het “fysieke brein”. Counting richt zich op het ‘emotionele brein’ en de samenwerking van alle drie de breinen tegelijkertijd…’

 

Over Rob de Best:

Al meer dan 15 jaar houdt Rob zich bezig met de thematiek van stress of beter de balans tussen lichaam, denken en gevoel. Hij heeft meerdere publicaties op zijn naam staan, was werkzaam als therapeut voor mensen met extreme trauma’s en is coach voor organisaties. Al deze ervaringen, praktische onderzoek en ontdekkingen over zichzelf hebben hem deze methode geleerd. Ook Rob heeft leren fietsen. Meer info over hem, Counting en wat anderen ervan vinden op www.debestconsult.com

 

Vakantieperikelen 5/21 – de riskmanager

Vakantie kan een bron van zorgen opwekken als je gaat bedenken wat er allemaal mis kan gaan. Onderweg, daar en onderweg terug. Ik bedoel niet de in te calculeren ongemakken zoals vanaf Lyon langzaam achteraan sluiten, de gehorigheid van je hotelkamer en de handdoekenrace ’s morgens voor het ontbijt. Ik bedoel de ‘doemscenario’s’ die beginnen met ‘wat nu als…’

In ons brein zit iets dat ervoor gezorgd heeft dat de homo sapiens als soort een succes is geworden; althans kwantitatief bezien. Iets dat beducht is op gevaar en dat de omgeving scant op dreiging. Hierbij geldt dat alles dat niet als ‘veilig’ gelabeld is, per definitie onveilig is en dus een verhoogde staat van stress oplevert. Aangezien vakantie juist niet alledaags en routinematig is, wordt dit breindeel heel actief en gaat dingen bedenken die beginnen met ‘wat nu als…’ gevolg door een scenario waarvan je juist niet wilt dat het gebeurt.

Soms zijn die plaatjes en filmpjes van wat er mis kan gaan, zeer hardnekkig. Zelfs als de waarschijnlijkheid dat zoiets gebeurt statistisch verwaarloosbaar is, dan nog is er dat stemmetje van ‘ja,maar… je weet maar nooit’. En het kan zelfs problematisch worden als je ook nog gelooft dat het waar is. Je komt dan al snel in het gebied van ‘worrying is praying for what you don’t want’.

Deze tip is tegen ongewenste plaatjes en hardnekkige onnuttige gedachten. Je zult al gemerkt hebben dat het niet helpt om de gedachte niet te willen hebben. De gedachte is er, als een dreinende kleuter die aandacht wil. Wat beter werkt is om eerst de gedachte te erkennen. De risicogedachte geeft immers alleen maar aan dat je instinctieve brein prima functioneert. Zie het plaatje als een presentatie van je interne riskmanager: betrokken en neutraal. Erken dat het inderdaad zou kunnen gebeuren, maar dat je ervoor kiest om… En maak dan een alternatief plaatje van hoe je wel wilt dat het gaat. Zet tenslotte deze twee scenario’s naast elkaar en maak een keuze voor wat jij wilt.

vakantieperikelen 4/21 de telefoon-tip

De tip vooraf: laat je smartphone thuis. Neem desnoods een eenvoudige telefoon mee met alleen bel- en sms-functie.

Vakantie impliceert een verandering in je dagelijkse gewoonten en routines. Maak van die verandering gebruik om eens iets anders te doen dan regelmatig te controleren of er berichten of mailtjes zijn. Ook wetenschappers zijn het er over eens dat ‘continue bereikbaarheid’ stressverhogend werkt. Het zorgt voor een verhoogde waakzaamheid, zoals onze voorouders op de savanne alert moesten zijn voor gevaar. Met als gevolg dat het hele hormoonsysteem in werking is terwijl er – juist nu – helemaal niets van je gevraagd wordt.

Als je het moeilijk vindt om je smartphone uit te laten, vraag je dan eens af wat je nu werkelijk mist. Mail van het werk? Nee, want je hebt vakantie. Nieuwsberichten? Is het werkelijk interessant wat er in de wereld gebeurt? Over het algemeen is het geen ‘leuk’ nieuws. En, feitelijk is er ook nooit echt nieuws. Er zijn mensen die even belangrijk zijn omdat ze iets gedaan of nagelaten hebben waarvan andere mensen iets van ‘ohhh’ hebben. Maar het is nooit origineel. Alles waarmee iemand het nieuws kan halen is al eerder nieuws geweest en zal nog wel een keer nieuws worden. Tegen de tijd dat je terug bent, is het allemaal oud nieuws en halen weer andere mensen (even) de voorpagina. Niets nieuws.

Wat je nog meer zou kunnen missen zijn berichten op social media. Het is natuurlijk heel belangrijk om je eigen vakantiefoto’s er op te zetten en bijna net zo belangrijk om de vakantiefoto’s van anderen te zien. En om te kijken hoeveel likes het oplevert. Stop it! Alle mensen die niet met je op vakantie zijn, zijn nu even minder belangrijk dan de mensen waarmee je wel op vakantie bent. Vrijwel niemand is werkelijk geïnteresseerd in je vakantieplaatjes. En het is veel aardiger om met de mensen die wel willen weten wat je op vakantie hebt uitgespookt, na je vakantie een afspraak te maken en bij te praten. Niet digitaal, maar echt elkaar zien. Glaasje wijn, hapje eten en verhalen uitwisselen.

Als je echt bereikbaar moet zijn, dan kunnen mensen je bellen op de – voor het moment in ere herstelde – nokia 6110. Je weet wel, dat ding dat je de hele vakantie niet hoeft op te laden en nog best goed tegen stuiteren kan. De vele manieren om berichten te sturen hebben ervoor gezorgd dat de drempel om te bellen wat hoger is geworden. Maak daar slim gebruik van.

N.B. Voor slimmeriken: dit geldt natuurlijk ook voor je laptop en tablet…

vakantieperikelen 3/21 human being or human doing

Vakantie… ontspannen… bijkomen… Voor sommige mensen is juist dat ‘niets hoeven’ best lastig. Je bent 49 weken per jaar in de routine van werkweek en weekend. Vrijwel al je gewoonten zijn afgestemd op dit ritme. En ineens is alles anders. De wekker loopt niet meer om 6 uur af, de kinderen hoeven niet meer op tijd naar school, je hebt geen last van medereizigers onderweg naar je werk, enzovoort. De voorspelbaarheid van de herhaling van de wekelijkse routine is ineens weg. Vooral mensen die structuur en regelmaat belangrijk vinden, missen ineens iets en merken dat ze onrustig worden.

Het is alsof je 140 km/uur rijdt en ineens de koppeling intrapt. De motor maakt dan een belachelijk hoog aantal toeren en kan zelfs (letterlijk) over z’n toeren gaan als de weerstand ineens wegvalt. De hele structuur valt ineens weg tijdens de vakantie. Niet alleen dat je ’s morgens alle tijd hebt om te ontbijten, te douchen en aan te kleden, maar ook dat je hele gezin wat langer bij elkaar is dan een weekend. Vakantie is te kort om een nieuw ritme te vinden en te lang om te denken dat het gelukkig weer bijna maandag is. Wat doe je met al die tijd?

Ironisch genoeg zijn het juist vaak de mensen die hun dagelijkse dingen behoorlijk op orde hebben, de mensen die het meeste moeite hebben met veranderingen. Ineens ligt het hele schema door de war. Je zit ineens 24/7 met al je gezinsleden op een andere plek en alleen al het feit dat je geen tijd meer voor jezelf hebt, zoals je dat in je normale schema wel hebt ingebouwd, kan lastig zijn. Net zo goed als ineens teveel tijd voor jezelf hebben. Dat er ineens niets meer van je gevraagd wordt. Dat je niet iets ‘nuttigs’ hoeft te doen en dat dat prima is.

‘Human being’ and ‘human doing’ zijn twee verschillende eigenschappen. Als je ‘zwaartepunt’ ligt bij human doing, waardoor je de betekenis van jezelf in dit leven vooral ervaart door wat je doet of bereikt, loop je een grote kans om last te hebben van vakantiestress. Je ergert je ineens aan je partner of aan je kinderen en je bent vooral bezig met onderzoeken met wat er in de buurt te doen is. En dan heb ik het nog niet eens over het schuldgevoel dat opkomt als je een hele dag ‘niets’ hebt gedaan.

De tip hier is om een half uur te contempleren op “wie bepaalt wat nuttig is”. Wat is het in je dat oordelen heeft over nuttig en onnuttig. Maakt ‘niets doen’ je werkelijk een ‘slecht mens’? Deze contemplatie kun je steeds weer gebruiken op de momenten dat je last hebt van je ‘human doing’. Besef daarbij dat verveling de bijzondere eigenschap heeft dat het aanzet tot creativiteit en innovatie.

Vakantieperikelen (tip 2 van 21)

Vakantie en stress. Het lijkt niet echt bij elkaar te horen, maar de realiteit is anders. Voor veel mensen levert vakantie juist stress op. Zo is vliegen voor veel mensen een aanslag op hun systeem. Niet alleen het vliegen zelf, maar alles wat er omheen zit.

Wat neem je mee? Wat kan in de koffer? Lukt het met alleen handbagage? Check, doublecheck, check en dan toch de schrik om het hart als je niet zeker weet of je je paspoort (of mobiel) wel hebt meegenomen… Belachelijk vroeg je bed uit omdat je drie uur van tevoren op Schiphol wilt zijn. Wachttijden bij de veiligheidscontrole, die extra spannend worden als je toch later bent. Hoe is het verkeer richting de luchthaven, rijden de treinen en zo ja, rijden ze op tijd? Wat is het plan B? En op de luchthaven zelf… wachten… wachten… wachten… Jezelf rot haasten om op tijd te kunnen wachten.

Airport. Vele honderden mensen, vrijwel allemaal gestrest. Eén van de eigenschappen van emoties is dat we ze uitzenden. Letterlijk, zoals wetenschappers recent hebben vastgesteld. Het effect hiervan is identiek als wat er bij paarden, zebra’s of antilopen gebeurt: één dier schrikt ergens van en de hele kudde slaat op hol. Of de angst reëel is of niet, is irrelevant. Airport; waar honderden mensen tegelijkertijd hun stress, frustratie, opwinding, onzekerheid en angst lopen te emaneren: een emotionele vuilnisbelt. Zelfs als je ontspannen aankomt, is het nog behoorlijk lastig om niet geraakt te worden door de emotionele incontinentie van anderen.

“Als je in de regen loopt, dan word je nat” De sfeer op een luchthaven kun je niet veranderen. Je eraan ergeren of er iets van vinden, lost het ook niet op. Vooral is het belangrijk om te weten dat een luchthaven een emotionele vuilnisbelt is, zoals je kunt vaststellen dat het regent. Je mag er op rekenen dat de onrust van anderen een effect gaat hebben in hoe jij je voelt. Als je dat opmerkt is dat volkomen natuurlijk en normaal.

De tip is om alert te zijn op een verandering in je gevoel en er nieuwsgierig naar te zijn. Niet het gevoel niet willen hebben, onderdrukken of ertegen vechten. Stress is een reactie uit het instinctieve systeem. Deze stress opmerken betekent niets anders dan dat je systeem dus prima functioneert. Nieuwsgierigheid is je paraplu; het zorgt ervoor dat je die delen van je hersenen activeert waardoor je een keuze kunt maken in je reactie. Gebruik ‘airport’ om te onderzoeken wat jouw stressreacties zijn. Waar voel je verandering in spierspanning? Hoe voelt je zonnevlecht? Welke bewegingen maak je die niet nodig zijn? Wat doen je handen? Je schouders? Je benen? Welke gedachten worden opgeroepen? Je zult stress wel opmerken, maar niet gestrest reageren of doen.

Vliegangst is een ander verhaal. Als je daar last van hebt, raad ik je aan om een cursus Counting te volgen. Stuur een pb of mail voor een afspraak.

Vakantieperikelen (tip 1 van21)

Juist de vakantieperiode levert voor de meeste mensen nog meer stress op dan ze normaal gesproken al hebben. Wat bijvoorbeeld van ‘mijn bureau leegmaken voor ik weg ga’. Natuurlijk, het geeft een fijn gevoel als er geen losse eindjes zijn; als je ‘de zaak’ goed hebt overgedragen en met een gerust gevoel een paar weken weg kunt. Maar als dat betekent dat je twee weken stress hebt om twee weken geen stress te hoeven hebben, dan is het resultaat per saldo negatief.

“Neem drie weken vakantie, want in de derde week rust je pas uit”, was dan ook de ‘fantastische tip’ die ik vandaag las. Dom, dom, dom, denk ik dan. Al je vakantie nodig hebt om op te laden of bij te komen, loop je al behoorlijk achter de feiten aan. Het betekent dat je gestrest op weg gaat. Stress heeft onder andere tot gevolg dat je ‘heldere denken’ uitgeschakeld is ten faveure van je automatische denken. Dat automatische denken kan dan zeer functioneel zijn voor allerlei routinehandelingen, maar vakantie is juist geen routine. Alles is anders, waardoor je juist dan je heldere denken nodig hebt. De kans dat er op vakantie dan dingen fout gaan, is dan al eigenlijk geen kans meer maar een waarschijnlijkheid.

De tip is dan ook om uitgerust op vakantie te gaan. Neem eerst een week om je normale routine te ontwennen. Zeker als je een gezin hebt is het belangrijk om thuis te kalibreren, plannen te maken en voorpret te hebben.

Vanaf 3 juli, drie weken iedere dag een stresstip. Heb je meer dan alleen een tip nodig? Stuur een mail, pb, bericht of bel.

Call Now Button