Dat deel van de Aarde dat wij zintuiglijk kunnen waarnemen – de reden dat we het als een driedimensionale bol in de ruimte zien – is gisteren begonnen aan een nieuwe ademtocht. Deze cyclus van inademen en uitademen duurt precies een jaar, waarbij de inademing begint op 24 december en de uitademing op 21 juni. Dat is dan ook de werkelijke reden om feest te vieren, het feest dat we nu Kerstmis noemen. Het is net als met je eigen uitademing, je weet nooit zeker of er weer een nieuwe ademhaling start als je uitgeademd bent. Je weet wel zeker dat er een moment komt dat je uitademing niet wordt gevolgd door een nieuwe inademing.
Net als met je eigen uitademing, is er een moment van rust tussen het uitademen en het startmoment van de nieuwe cyclus. Dit Aardse rustmoment begint op 21 december, de wereld staat dan letterlijk even stil waarna op 24 december een nieuwe cyclus start. Degenen die daar gevoelig genoeg voor zijn, hebben dit gisteren om tien over half vier kunnen ervaren. De ademhalingcyclus van de Aarde zit in onze genen. De cellen waaruit we bestaan, hebben we immers van de Aarde geleend. Dat is de reden dat ieder mens op deze cyclus reageert. Aangezien dit op instinctief niveau plaatsvindt, is vrijwel niemand zich ervan bewust. Ons instinctieve systeem is nu eenmaal 30.000 keer sneller dan ons denken. De reactie in het gevoel en in het doen en laten is daarentegen wel merkbaar.
Vandaag en morgen vieren we dus eigenlijk het feit dat we ontsnapt zijn aan het sterven van de Aarde. Die gaat immers zeker nog een jaartje mee. De feestvreugde rond kerst is dan niet veel meer dat de opluchting dat we ontsnapt zijn aan een wisse dood en de blijdschap dat het goed is afgelopen. Dit is wellicht ook de reden dat veel mensen in deze tijd bij hun familie willen zijn, een tijd van vergeving en een tijd van bovenmatige consumptie. Net zoals de momenten van contemplatie, van bezinning en ‘weer even terug bij jezelf komen’. Er is geen ander feest dan Kerst dat ons herinnert aan onze eigen sterfelijkheid en de sterfelijkheid van de planeet die onze gastvrouw is.
De relatie met het Christendom is dan ook dubieus. De eerste twee eeuwen van onze jaartelling werd de geboorte van Christus op 6 januari gevierd. Naar goed katholiek gebruik is handig gebruik gemaakt van een Heidense feestdag om de dogma’s van het katholicisme te verspreiden. Daar staat dan wel weer tegenover dat het kerstverhaal een prachtige metafoor is, zeker in deze dagen waarin sterven en geboorte centraal staat. Zoals:
Wat wordt geboren in deze wereld, sterft in een andere wereld. Onze fysieke geboorte is de start van de ontwikkeling van een persoonlijkheid, een verdeling van de wereld in ik en niet-ik: de pasgeboren onschuld die in doeken wordt gewikkeld. Wie ben je voordat je ingewikkeld werd?
Er was geen plaats in de herberg. De herberg als symbolische plaats van dronkenschap en verleiding. De plaats van ego’s die elkaar proberen af te troeven. De plaats waar je geld moet betalen om er aan deel te nemen. Nee, dan liever in de stal tussen de os en de ezel. Dieren hebben geen ego, geen ik. Het maakt dieren niet uit wie je bent en waar je vandaan komt.
De kindermoord versus de verlosser. De strijd tussen de gevestigde orde, de wetgevers en bestuurders – voorgesteld door Herodus, die slechts één doel heeft: het volk onder de knoet houden. De gevestigde orde heeft het niet zo op verlichting, verlossing en vrijheid en zal doen wat in haar macht ligt om het te bestrijden. Geen risico: dan maar alle pasgeboren over de kling jagen. Zie ik hier een relatie tussen de steeds toenemende regelzucht en beperkingen?
Gelukkig is Christus aan de kindermoord ontsnapt. In symbolische betekenis is dit de rebel die in ieder mens zit: de vrijheidsliefde.
Ik wens iedereen een vreedzame kerstperiode
