Fragment uit “Je leven – de handleiding”
Kerst. Bezinning. Vragen over het leven in z’n algemeenheid en dat van jezelf in het bijzonder. Waar vind je nog betrouwbare antwoorden?
Als je in deze tijd een echte waarheidszoeker bent, loop je een geducht risico om op de esoterische kermis terecht te komen. De ene methode of zelfuitgeroepen goeroe, garandeert je een nog diepere ervaring, of een nog snellere verlichting dan de ander. De ene benadering is nog authentieker, ouder, meer bijzonder, geheim, mystieker of wat dan ook, dan de ander. Net als op die andere kermis, draait het hier ook om verleiding en sensatie. Je kunt je op yoga storten, tai chi, klankschaal-meditaties gaan doen, reiki, halfedelstenen ervaren, NLP, tantra, mantra’s reciteren, mandala’s kleuren, Sanskriet leren, mediteren, je chakra’s laten balanceren, met dolfijnen zwemmen, druïdefeesten meemaken, je essentie ontdekken, je passie vinden, een aurareading laten doen, bio-dansa, je horoscoop laten trekken, naar een waarzegger gaan, een tarotlegging laten doen, intuïtief schilderen, systeemopstellingen… (moet ik nog doorgaan, of heb je ‘m al te pakken?)
Je kunt ook meedoen aan de vele ‘helende’ evenementen, retraites, en zo voort, waar je gelijkgestemden tegenkomt, met inbegrip van de laagdrempelige groepen gelijkgestemden met een hoog knuffelgehalte: mensen die ook menen dat er iets aan ze mankeert (anders hoeft er immers niets geheeld te worden) en troost bij elkaar zoeken. De esoterische kermis is warm, kleurig, vrolijk en iedereen die je daar tegen komt is blij dat je er ook bent, dat je één van hun bent. Meewarig kijken zij dan ook neer op de mensen die er geen deel van uitmaken.
Er zijn mensen die verslaafd zijn aan de esoterische kermis. Mensen die van alles al geprobeerd hebben, maar toch die ene methode of manier nog niet gevonden hebben. Om vervolgens iets te proberen wat ze nog niet kennen of waarover ze mooie verhalen hebben gehoord. Feit is dat de esoterische kermis bestaat en dat je er niet aan ontkomt om er enige tijd en wat geld aan te besteden.
In eerste instantie eigent persoonlijkheid zich alles toe, ook al zijn dat ‘theorieën’ en oefeningen die bestemd zijn voor de verdergaande psychologische ontwikkeling. Tot het moment dat het besef begint te dagen dat er niets meer aan je veranderd of verbeterd hoeft te worden. Dat altijd alles al precies zo is geweest, zoals het behoorde te zijn en dat al het overige gebaseerd was op de illusie of het idee van gebrek of tekortkoming. Wat persoonlijkheid dan al geleerd en ervaren heeft, is dan mooi meegenomen. Langzaam maar zeker ‘zakt’ het hele verhaal van ‘kennis’ naar ‘begrip’, van een uiterlijke vorm of onderscheid naar een innerlijke beleving.
Wat me verder opvalt is dat veel van de attracties die op de esoterische kermis worden aangeboden hun oorsprong hebben in de Weg van de fakir (beheersing van het fysieke), de Weg van de monnik (beheersing van het emotionele) of de Weg van de yogi (beheersing van het mentale). Dit zijn respectievelijk de eerste, tweede en derde weg. Wat deze gemeen hebben is dat het accent ligt op één van de drie centra en dat de ‘buitenwereld’ en andersdenkenden zoveel als mogelijk worden buitengesloten. Deze wegen zijn allerminst doodlopend of ‘verkeerd’. Er zullen altijd mensen zijn die zich voelen aangetrokken tot één van deze drie wegen. Wat wij bestuderen is echter de Vierde Weg. Dit is de Weg waarbij het accent ligt op de gelijktijdige ontwikkeling en samenwerking van de drie centra en waarbij de interactie en het functioneren in ‘de buitenwereld’ juist essentieel is.
Dit is waardoor ik van mening ben dat de “Vierde Weg” het beste aansluit bij wat er op dit moment in het Westen gevraagd wordt. Enerzijds vanwege het verbinden van ‘de kennis van het westen’ met de ‘wijsheid van het oosten’ en het respecteren en omarmen van alle andere wegen (religies en filosofieën) en uitingen daarvan. Belangrijker nog is de toepassing ervan, het werken aan jezelf, juist plaats vindt door actieve participatie aan het ‘gewone leven’. Niet prakkiseren, wel praktiseren.
De esoterische kermis. Je ontkomt er niet aan om die attracties te verkennen waar je toe aangetrokken wordt. De persoonlijke ontwikkeling en de verdergaande psychologische ontwikkeling maken deels gebruik van hetzelfde speelveld. De intentie en de bron van het verlangen is echter verschillend. Persoonlijkheid zoekt sensaties, belevenissen en siert zich met het citeren en reciteren van ‘diepzinnige oneliners en mooie herinneringen. Persoonlijkheid vergelijkt de eigen progressie met die van anderen heeft veelal een oordeel over mensen die niet ‘spiritueel geëngageerd’ zijn. Persoonlijkheid wil de beste leraar, de meest interessante goeroe, de meest authentieke ‘leer’, de meest geheime broederschap en siert zich graag met de symbolen en uiterlijke kenmerken van de ‘leer van zijn keuze’. Voor wat we essentie noemen, is dat anders. Essentie weet al, wist het al die tijd al en is nooit weggeweest, waardoor de verdergaande psychologische ontwikkeling zich vooral richt op het ‘zich herinneren’.
